موانع ارث
(ماده٨٨٠تا٨٨٥قانون مدني)
برخي از أمور باعث ميشود تا براي ارث بردن مانع ايجاد شود كه اين موانع ياموجب محروميت ازهمه ارث مي شود يا بعضي از آن.
موانع ارث در قانون مدني شامل موارد زير است:
نخست – قتل عمدي مورث ( متوفي )
مطابق ماده 880 قانون مدنی قتل از موانع ارث است. بنابراین کسی که مورث خود را عمدا بکشد از ارث او ممنوع ميشود، خواه اين قتل به مباشرت انجام شود (يعني مستقيما موجب قتل شود) يا ازباب تسبيب باشد (يعني بدون انكه مستقبما باعث بروز قتل شود،سبب بروز ان را فراهم ميكند) و يا منفردا مورث رابكشد. و يا اينكه در قتل عمدي مشاركت داشته باشد (يعني نتيجه ي قتل مستند به كار او باشد).
قتل عمدي
قتل زماني عمدي است كه يا وارث قصد قتل مورث راداشته باشد و يا اينكه عمدا كاري را انجام دهد كه نوعا كشنده باشد.
نكته ي مهمي كه در بحث قتل مورث وجود دارد اين است كه دربعضي از موارد قتل عمد موجب محروميت از ارث نمي شود از جمله موارد زير:
الف) وقتي شوهري زن خود را با مردي در يك فراش (بستر) ببيند و او رابكشد؛ چون از مجازات قصاص معاف ميشود از ارث نيز محروم نميشود.
ب) قتل عمدي مورث به حكم قانون مانع از ارث نميشود، مانند مامور اعدام.
ج) اگر قتل عمدي مورّث، به علت مشروعی باشد، مانع از تحقق ارث نیست و به همین دلیل است که ماده ۸۸۱ ق. م
د) اگر پدري به قصد تربيت فرزندش يعني أولا قصد او تربيت باشد و ثانيا ضربه اش نوعا كشنده نباشد و فرزند دراثر ضربه ناگهاني بميرد، پدر از ارث محروم نميشود.
و) عمد كودك و مجنون(ديوانه) در حكم غير عمد است پس از ارث محروم نميشود.
دوم- كفر
مطابق ماده 881 مکرر قانون مدنی کافر از مسلم ارث نمی برد. اگر در بین ورثه متوفای کافری شخصی مسلمان باشد، وراثی که کافر هستند ارث نمی برند. اگر چه از لحاظ درجه و طبقه مقدم بر وارث مسلمان باشند.
سوم- لعان
اگر مردی انتساب فرزندی به خودش را انکار کند و به زن خود تهمت زنا بزند، رابطه توارث میان آنها از بین می رود.د یعنی بعد از لعان ، زن و شوهر دیگر از هم ارث نمی برند. بعلاوه اینکه رابطه توارث میان فرزند با پدر هم قطع می شود. یعنی نه پدر از فرزندی که او را انکار کرده است ارث می برد و نه فرزند از پدر ارث خواهد برد. در این شرایط ، چنین فرزندی تنها از خویشاوندان مادری خود ارث می برد و متقابلا خویشاوندان مادری نیز از او ارث خواهند برد.
چهارم- ولادت از زنا
مطابق ماده 884 قانون مدنی ولد الزنا از پدر، مادر و اقوام آنان ارث نمی برد.
هشدار:
1. مطالب ارائه‌شده صرفا جنبه پژوهشی داشته و درهرحال اسباب بی‌نیازی شما از وکالت یا مشاوره با وکیل دادگستری متخصص در موضوع را فراهم نمی‌آورد. زیرا ممکن است شما پس از خواندن مطالب ذیل استنباطی کاملاً متفاوت با یک حقوقدان داشته باشید. یا اینکه قاضی رسیدگی‌کننده به دعوای مطروحه استنباط متفاوتی از قوانین داشته باشد. و یا در جلسه رسیدگی سؤالات متفاوت (بعضاً جهت‌دار به لحاظ حقوقی) مطرح گردد که نیاز به پاسخگویی فوری و حقوقی دارد.
از سوی دیگر بامطالعه مطالب حقوقی ممکن است شما نیز به‌مانند بسیاری از مراجعین به دادگستری در تبیین خواسته و طرح دفاعیات به‌طور شفاهی و کتبی دچار اشتباه شوید. و تصورات ذهنی متفاوتی از حقوقدانان را به دادگاه ارائه دهید که نهایتاً خسارات و صدمات غیرقابل جبرانی را برای شما فراهم آورد زیرا وکلای دادگستری در موضوعات حقوقی به تشخیص خود عمل می‌نماید و از سوی دیگر درگذر زمان ممکن است دفاعیات آنها در پرونده‌های مختلف و حتی در جریان سیر یک پرونده اختلافات فاحشی را داشته باشد تا بتوانند بهترین نتیجه را به نفع موکل خود کسب نماید.
2. هر گونه کپی برداری غیرمجاز و خلاف قانون که اسباب تضییع حقوق معنوی مولفین را داشته باشد موجب تعقیب قانونی است.
