تعريف مزايده
در مقاله قبلي در مورد مفهوم توقيف و اموال قابل توقيف توضيح داديم حال در اين مقاله به تعريف مزايده و كاربردهاي ان خواهيم پرداخت.
همانطور كه در مقاله قبلي گفتيم اموال ممكن است به علت هايي توقيف شوند . و مقررات مربوط ب توقيف و فروش اموال بر اساس منقول و غيرمنقول بودن در قانون اجراي احكام مدني بيان شده است.
ارزش و قیمت پایه مزایده توسط کارشناسی نماینده رسمی دادگستری تعیین مي شود و خریداران با رعایت تشریفات قانونی، اقدام به ارائه قیمت پیشنهادی خود برای اموال مورد نظر می كنند و فروشنده كه ممكن است شخص حقيقي باشد مانند انسان و يا شخص حقوقي مانند شركت كه انسان نيست ،پس از بررسي قیمت‌های پیشنهادی، بالاترين قيمت پيشنهاد شده را انتخاب ميكند.
ازطريق مزايده اموالی که تقاضای خرید زیادی دارند و به جهات گوناگون، داراي منفعت مادی هستند، به صورت عادلانه و با نظارت قانون به فروش می‌رسد.
بنابراين متوجه شدیم که در مزایده بالاترین قیمت پیشنهادی به عنوان برنده مزایده انتخاب ميشود و اموال مربوطه با طي شدن روند حقوقی و مالی در اختیار خریدار قرار می‌گیرد.
موارد کاربرد مزایده
مزایده راهي قانونی برای فروش اموال منقول و غیر منقول اشخاص حقیقی و حقوقی می‌باشد که در شرایط مختلف كاربرد دارد.
بعضي از کاربردهای مزایده عبارت است از:
* مطالبه مهریه از طرف زوجه
در مواردی که زوجه به اجراي مهريه خود اقدام ميكند ، قسمت اجرای احکام دادگستری مال زوج را توقيف ميكند ودر صورت عدم پرداخت مهریه از طرف زوج ، اقدام به برگزاری مزایده و وصول مهریه زوجه خواهد كرد .
* ورشکستگی شرکت
در مواردی که شرکت اعلام ورشکستگی كند و براي دیون و اجرای تعهداتش توان پرداخت نداشته باشد، مدیر تصفیه يعني نماينده شركت براي جمع آوری مطالبات و دارایی ها و تقسیم آن بین طلبکاران و تصفیه، با تنظیم فهرستی از اموال و دارایی‌های شرکت، اقدام به برگزاری مزایده و فروش این اموال بر اساس تشریفات قانونی می‌نماید.
* پرونده‌های کیفری
بر اساس ماده‌ی ۵۲۹ قانون آیین دادرسی کیفری و قانون نحوه‌ی اجرای محکومیت مالی، در موارد پرداخت حقوق شاکی یا جزای نقدی می توان از مزایده استفاده كرد.
* اموال فرسوده ادارات و سازمان های دولتی
از ديگرکاربردهای مزایده فروش اموال، تجهیزات و ماشین آلات سازمان‌ها و ادارات می‌باشد.
مزایده اموال منقول و غیرمنقول توقیف شده
بعد از توقیف مال بدهكار و ارزیابی آن نوبت به فروش اموال توقیف شده، می رسد. برای فروش اموال منقول با توافق طلبكار و بدهكارمحل و زمان فروش تعیین می شود. اصولاً فروش اموال باید از طريق مزایده صورت گيرد به اين صورت كه مدیر اجرا مکانی را برای این امر بايد در نظر بگیرد که با حقوق محکوم علیه و منافع او نزدیکی داشته باشد.
اما اگر از طرف دولت یا شهرداری مکانی برای انجام مزایده در نظر گرفته شده باشد، مامور اجرا عمل مزایده را باید در همان مکان انجام دهد. مدير اجرا زمان فروش را تعيين و اگهي ميكند طوريكه فاصله بين انتشاراگهي وروز فروش بيشترازيك ماه و كمتر از ده روز نباشد. و پس از احراي اقدامات مربوط به اگهي فروش ، باحضور دادستان و مامور اجرا ، فروش انجام ميشود.
نكته ديگر ان كه هر شخصي ميتواند در خريد أموال توقيف شده شركت كند حتي خود طلبكار ولي مامور اجرا و كساني كه اقدامات لازم براي فروش را انجام ميدهند نميتوانند در خريد مال توقيف شده شركت نمايند.
همه مقرراتی که برچگونگي فروش اموال منقول حاکم است( ماده ١١٣ تا ١٣٦ قانون احراي احكام مدني ) درمورد فروش اموال غیر منقول نیزجاريست.
البته نكاتي درمود فروش اموال غيرمنقول وجود دارد ك عبارتنداز:
الف) هرگاه ملک توقیف شده مشاع ( مشترك) باشد، فقط سهم محکوم‌علیه( بدهكار) به فروش می‌رسد مگر اینکه سایر شرکاء فروش تمام ملک را بخواهند.
ب) دادگاهی که اجرا توسط آن صورت می‌گیرد با ثابت شدن درستي جریان مزایده برای او، دستورميدهد كه سند انتقال به نام خریدارصادرشود و این دستور قطعی است.
ج) دربعضي موارد که ملک خریدار نداشته باشد محکوم‌له (طلبكار) می‌تواند آن را در مقابل طلب خود قبول کند البته در این حالت مالک می‌تواند ظرف دو ماه از تاریخ انجام مزایده نسبت به پرداخت همه بدهی‌ها و هزینه‌های اجرایی اقدام کند و مانع انتقال ملک به محکوم‌له شود اما چنانچه مالک بعد از انجام مزایده اقدام به انتقال سند به نام خریدار نكند ، نماینده دادگاه سند انتقال را در دفترخانه اسناد رسمی به نام خریدار امضا میکند.
بعد از انجام مزایده اموال باید صورت مجلس تنظیم شود و مامور اجرا مشخصات مال غیر منقول تاریخ فروش و قیمتی که مال به فروش رسیده و اسم و مشخصات خریدار و مالک راباید بنويسد و به امضا طرفین برساند سپس صورت مجلس به پیوست پرونده اجرایی، به قسمت اجرای دادگاهي كه اقدام به فروش کرده تسلیم شود زیرا تنظیم سند انتقال را دادگاه در صورتی صادر میکند که درستي جریان مزایده را اثبات نماید.
