توقیف اموال
مهریه، مالی است که با انعقاد عقد ازدواج به مالکیت زن در می اید و زن می تواند هر زمان که خواست وجه مهریه را از همسر خود مطالبه کند .
در مطالبه مهریه معمولا شوهر به محض اطلاع از اینکه زوجه قصد دریافت مهریه را دارد ، اقدام به انتقال اموال خود به اقوام و نزدیکان می کند و برای فرار از دین اقدام می نماید. راه حلی که در این موارد برای زوجه وجود دارد ، توقیف اموال بابت مهریه است. بنابراین، در این مقاله به بررسی روش های توقیف اموال بابت مهریه می پردازیم.
توقیف اموال بابت مهریه
قبل از صدور و ابلاغ بخشنامه رییس قوه قضاییه در سال 99، روش های توقیف اموال برای مهریه شامل توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه و توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت بود و زوجه مي توانست که با توجه به وضعیت خود و همسرش، برای توقیف اموال بابت مهریه به هر كدام از این مراجع مراجعه كند. مثلا، خانمی که همسرش معمولا برای شرايط شغلي اش بارها به خارج از کشور سفر می کرد، برای اینکه بتواند شوهرش را ممنوع الخروج كند، از روش توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت استفاده می نمود.
ولي صدور و ابلاغ بخشنامه رییس قوه قضاییه در آبان ماه 99 تغییراتی اساسی را در گرفتن مهریه و توقیف اموال بابت مهریه ایجاد نمود.
بر اساس این بخشنامه: همه بانوانی که برای مطالبه مهریه خود اقدام می کنند، موظفند در مرحله اول برای مطالبه مهریه و توقیف اموال بابت مهریه به اداره ثبت مربوطه مراجعه نمایند.
اگر اداره ثبت نتواند ظرف مدت دو ماه از ثبت درخواست توقیف اموال بابت مهریه ، براي شناسایی لیست أموال قابل توقیف برای مهریه و توقیف اموال شوهر اقدامي انجام دهد یا ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای سند ازدواج و وصول مهریه اقدام نماید، زوجه با اخذ گواهی مربوطه از اجرای ثبت ميتواند، برای مطالبه مهریه به دادگاه خانوده مراجعه نمايد.
دفاتر خدمات قضایی الکترونیک و دادگاه خانواده تا قبل از صادرشدن گواهی بالا، از پذیرش هرگونه دادخواست مطالبه مهریه و توقیف اموال بابت مهریه ممنوع اند. بنابراين در حال حاضر، توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت بر توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه مقدم است .
توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت
توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت، بر أساس مراحل و شرایط زیر می باشد:
متقاضی توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت ابتدا به دفتر خانه محل اجرای عقد نکاح مراجعه کرده و درخواست صدور اجراییه می كند. سپس سردفتر درخواست را به آخرین نشانی تعیین شده برای زوج در سند ازدواج ارسال کرده و زوجه را به اداره ثبت مربوطه برای تشکیل پرونده هدایت می کند.
زوجه به همراه اجراییه صادر شده و قبض ارسال اطلاعیه برای زوج و سایر اسناد و مدارک لازم یعنی شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج به اداره ثبت مراجعه ميكند و پس از تشکیل پرونده برای اجرای مهریه، یک نسخه از اجراییه برای زوج ارسال شده و به وی مهلت داده می شود تا ظرف 10 روز برای پرداخت مهریه یا معرفی مال اقدام نماید.
بعد از برگشت پاسخ ابلاغیه، اگر شوهر ظرف 10 روز از ابلاغ اقدامي براي پرداخت مهریه یا معرفی مال نکند، زوجه برای توقیف اموال بابت مهریه مي تواند از طریق اداره ثیت اقدام نماید. چنانچه مالی اعم از اموال منقول و غیر منقول، در مالکیت شوهر بوده وهمچنين جزء أموال غيرقابل توقيف يا مستثنيات دين نباشد، زوجه می تواند برای توقیف آن اموال و فروش آن و وصول مهریه از طریق اجرای ثبت اقدام كند. هزینه اجرای مهریه و توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت، یک بیستم مهریه مطالبه شده است.
توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه
اگر اداره ثبت ظرف مدت دو ماه از ثبت درخواست توقیف اموال بابت مهریه نتواند نسبت به شناسایی و توقیف اموال شوهر اقدام کند یا ظرف مدت شش ماه نسبت به اجرای سند ازدواج و وصول مهریه اقدام نماید، زوجه با گرفتن گواهی مربوطه از اجرای ثبت، ميتواند برای گرفتن مهريه به دادگاه خانوده مراجعه کند.
توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه، به ترتيب زیر می باشد:
زوجه موظف است تا با گرفتن گواهی مربوطه از اداره ثبت، و با داشتن مدارک لازم یعنی گواهی اداره ثبت ،شناسنامه، کارت ملی و سند ازدواج به یکی از دفاتر خدمات قضایی الکترونیک مراجعه کرده و دادخواست مطالبه مهریه و توقیف اموال بابت مهریه را ثبت كند.
در این مرحله اگر میزان مهریه زوجه تا 20 میلیون تومان باشد، دادخواست مهریه برای شورای حل اختلاف ارسال می شود؛ اما اگر میزان مهریه بیش از 20 میلیون تومان باشد، دادخواست برای دادگاه خانواده ارسال می شود.
بايد توجه داشت كه چون در مرحله توقیف اموال بابت مهریه از طریق اداره ثبت، مالی از شوهر به دست نیامده و زوجه بالاجبار به دادگاه مراجعه كرده، در این مرحله نیز بعید است تا مالی از زوج به دست آید. ولي از آنجا که ممکن است در فاصله اجرای ثبت تا توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه، مال یا اموالی به طریقی مانند ارث وارد داراریی زوج گردد در این مرحله نیز امکان درخواست توقیف اموال بابت مهریه امکان پذیر می باشد.
دادگاه خانواده با وصول دادخواست مهریه، به تعیین وقت دادرسی اقدام ميكند و در یک جلسه به تقاضای مهریه رسیدگی و اقدام به صدور رای می نماید. رای مهریه، پس از گذشت 20 روز از تاریخ ابلاغ به شوهر در سامانه ثنا یا در صورت تجدیدنظر خواهی، پس از صدور رای دادگاه تجدید نظر قطعی بوده و می توان برای اجرای آن اقدام كرد.
در مرحله اجرا زوجه در صورتی که در این فاصله به اموالی از زوج دسترسی یافته و تا تاریخ اجرا هنوز درخواست تامین خواسته نداده باشد، ميتواند برای ارائه درخواست توقیف اموال بابت مهریه از طریق دادگاه و فروش آن اموال از طریق مزایده و وصول مهریه خود اقدام نماید.
